راه های پاکسازی اندیشه
گامهای مؤثر در مسیر بیداری و پاکسازی :
۱- طلب ، استعانت از خداوند متعال. الف ) ایمان به خدا، ایمان قلبی ب ) تسلیم شدن در برابر حق
۲- توبه ( توبه نصوح )-توبه حقیقی. سوره زمر آیه (۵۴) ، سوره نور آیه (۵) ، سوره مریم آیه (۶۰) ، سوره فرقان آیه (۷۰) ، سوره بقره آیه (۱۶۰) ، سوره نسا آیات (۱۶) و (۱۷) و (۱۴۶) ، سوره انعام آیه (۵۴)
۳- تصمیم و اراده ی پاک شدن . سوره بقره آیه (۱۵۱)
۴- قرار گرفتن در طریقه و راه پاک شدن ، پیروی از استاد و کتاب.
سوره بقره آیه (۱۲۹) ، سوره آل عمران آیه (۱۶۴) ، سوره جمعه آیه (۲)
۵- برپاداشتن نماز ; مراقبت ازنمازهای یومیه و نماز را با بصیرت و دقت خواندن و بجا آوردن نماز اول وقت . سوره مؤمنون آیات (۱) و (۲) ، سوره احزاب آیه (۳۳) ، سوره هود آیه (۱۱۴) ،سوره توبه آیه (۵)
۶- دوری از اعمال و گفتار بیهوده
۷- ترس و خوف از خداوند در نهان و بطن انسان .
۸- مراقبت از نگاه کردن به نامحرم و حفظ عفت و پاکدامنی نسبت به نامحرم . سوره نور آیه (۳۰)
۹- رعایت نمودن حریم ها و در صورت عدم نیاز ، قرار نگرفتن در شرایط رویارویی با نامحرم و عدم آشکارسازی زینتها .
۱۰- عدم بردوش کشیدن بار گناه دیگران و دیده فرو بستن از دیگران و عدم امید به اینکه دیگران گناهان ما را دفع نمایند . سوره فاطر آیه (۱۸)
۱۱- بجا آوردن امور زکات ، انفاق و صدقه . سوره احزاب آیه (۳۳) ، سوره توبه آیه (۵)
۱۲- انجام عمل صالح .
۱۳- حضور در محلهای معنوی و نورانی و پر نور مساجد ، خانه های خداوند ، حرمهای اهل بیت ، بمنظور نماز خواندن و تفکر کردن .سوره توبه آیه (۱۰۸)
۱۴- تکلیف پیامرسانی به همگان ( امر به معروف و نهی از منکر)(آموزش همگانی ) سوره عبس آیات (۳) تا (۷)
۱۵-پذیرش حکمتها و داشتن صبر و استقامت در دوران پاکسازی . سوره کهف آیه (۷۴) و ( ۸۱) .
۱۶- پرهیز از گناهان کبیره و عدم استمرار بر گناهان کوچک. سوره نجم آیه (۲۳)
۱۷- داشتن طهارت جسمانی و مکانی . مائده آیه (۶)
مزیت های پاکسازی
۱- برگزیده شدن و برتری یافتن بر جهانیان ، سوره آل عمران آیه (۴۲) ، سوره نور آیه (۲۱) ، سوره مائده آیه (۴۱) ،سوره نجم آیه (۳۲)
۲- پاک شدگان امکان فهم و دریافت مطالب قرآن را دارند . سوره واقعه آیه (۷۹)
۳- عطا کردن نسل یا ذریه ی پاکیزه . سوره مریم آیات (۱۳) و (۱۹)
۴- تبدیل حسنات به سیئات .
۵- صعود به سوی قلّه ی نور .
۶- رستگارشدن.
۷- جلوگیری از رسوایی در دنیا و جلوگیری از عذاب آخرت ، سوره مائده آیه ((۴۱))
عواقب عدم پاکسازی
سوره بقره آیه (۱۷۴) : كسانى كه آنچه را خداوند از كتاب نازل كرده پنهان مى دارند و بدان بهاى ناچيزى به دست مى آورند آنان جز آتش در شكمهاى خويش فرو نبرند و خدا روز قيامت با ايشان سخن نخواهد گفت و پاكشان نخواهد كرد و عذابى دردناك خواهند داشت .
سوره آل عمران آیه (۷۷) : كسانى كه پيمان خدا و سوگندهاى خود را به بهاى ناچيزى مى فروشند آنان را در آخرت بهره اى نيست و خدا روز قيامت با آنان سخن نمى گويد و به ايشان نمى نگرد و پاكشان نمى گرداند و عذابى دردناك خواهند داشت .
عدم پذیرش شفاعت در قیامت : سوره بقره آیات (۴۸) و (۱۲۳)
آیات قرآن کریم در باب مبحث پاکسازی اندیشه
سوره البقرة آیات ﴿۴۳﴾ تا ﴿۴۶﴾ و﴿۵۱﴾ و ﴿۱۲۹﴾ و ﴿۱۵۱﴾ و ﴿۲۳۲﴾ و ﴿۱۷۴﴾
وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ ﴿۴۳﴾
و نماز را بپا داريد و زكات را ادا كنيد، و همراه ركوع كنندگان ركوع نمائيد (و نماز را با جماعت بگذاريد).
أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿۴۴﴾
آيا مردم را به نيكي (و ايمان به پيامبري كه صفات او آشكارا در تورات آمده) دعوت ميكنيد، اما خودتان را فراموش مينمائيد با اينكه شما خودتان كتاب (آسماني) را ميخوانيد، آيا هيچ فكر نميكنيد؟
وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ ﴿۴۵﴾
از صبر و نماز ياري جوئيد (و با استقامت و كنترل هوسهاي دروني و توجه به پروردگار نيرو بگيريد) و اين كار جز براي خاشعان گران است.
الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو رَبِّهِمْ وَأَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ ﴿۴۶﴾
آنها كه ايمان دارند خداي خود را ملاقات ميكنند و به سوي او باز ميگردند.
وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ ﴿۵۱﴾
و آنگاه كه با موسى چهل شب قرار گذاشتيم آنگاه در غياب وى شما گوساله را [به پرستش] گرفتيد در حالى كه ستمكار بوديد .
رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۱۲۹﴾
پروردگارا در ميان آنان فرستاده اى از خودشان برانگيز تا آيات تو را بر آنان بخواند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد و پاكيزه شان كند زيرا كه تو خود شكست ناپذير حكيمى .
كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ ﴿۱۵۱﴾
همان طور كه در ميان شما فرستاده اى از خودتان روانه كرديم [كه] آيات ما را بر شما مى خواند و شما را پاك مى گرداند و به شما كتاب و حكمت مى آموزد و آنچه را نمى دانستيد به شما ياد مى دهد.
فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ ﴿۱۵۲﴾
پس به ياد من باشيد تا به ياد شما باشم، و شكر مرا گوئيد و كفران (در برابر نعمتها) نكنيد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴿۱۵۳﴾
اي افراد با ايمان از صبر (و استقامت) و نماز (در برابر حوادث سخت زندگي) كمك بگيريد (زيرا) خداوند با صابران است.
وَإِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا تَعْضُلُوهُنَّ أَنْ يَنْكِحْنَ أَزْوَاجَهُنَّ إِذَا تَرَاضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِ ذَلِكَ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَلِكُمْ أَزْكَى لَكُمْ وَأَطْهَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۲۳۲﴾
و چون زنان را طلاق گفتيد و عده خود را به پايان رساندند آنان را از ازدواج با همسران [سابق] خود چنانچه بخوبى با يكديگر تراضى نمايند جلوگيرى مكنيد هر كس از شما به خدا و روز بازپسين ايمان دارد به اين [دستورها] پند داده مى شود [مراعات] اين امر براى شما پربركت تر و پاكيزه تر است و خدا مى داند و شما نمیدانید.
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَيَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَئِكَ مَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۱۷۴﴾
كسانى كه آنچه را خداوند از كتاب نازل كرده پنهان مى دارند و بدان بهاى ناچيزى به دست مى آورند آنان جز آتش در شكمهاى خويش فرو نبرند و خدا روز قيامت با ايشان سخن نخواهد گفت و پاكشان نخواهد كرد و عذابى دردناك خواهند داشت.
سوره نازعات آیه ﴿۱۸﴾
اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى ﴿۱۷﴾
به سوى فرعون برو كه وى سر برداشته است .
فَقُلْ هَلْ لَكَ إِلَى أَنْ تَزَكَّى ﴿۱۸﴾
و بگو آيا سر آن دارى كه به پاكيزگى گرايى .
وَأَهْدِيَكَ إِلَى رَبِّكَ فَتَخْشَى ﴿۱۹﴾ ترس از خداوند از رسالت پیامبر
و من تو را به سوي پروردگارت هدايت كنم تا از او بترسي (و خلاف نكني).
سوره اعلی آیه ﴿۱۴﴾
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى ﴿۱۴﴾
رستگار آن كس كه خود را پاك گردانيد .
سوره شمس آیه ﴿۹﴾
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا ﴿۹﴾
كه هر كس آن را پاك گردانيد قطعا رستگار شد.
سوره مومنون آیات ﴿۱﴾ و ﴿۴﴾
قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱﴾
به راستى كه مؤمنان رستگار شدند.
الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴿۲﴾
همانان كه در نمازشان فروتنند .
وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ﴿۳﴾
و آنان كه از بيهوده رويگردانند.
وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ ﴿۴﴾
و آنان كه زكات مى پردازند .
سوره آل عمران آیه ﴿۱۶۴﴾ و ﴿۴۲﴾ و ﴿۷۷﴾ و ﴿۱۵۹﴾
وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ ﴿۴۲﴾
و [ياد كن] هنگامى را كه فرشتگان گفتند اى مريم خداوند تو را برگزيده و پاك ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است .
إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَئِكَ لَا خَلَاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلَا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۷۷﴾
كسانى كه پيمان خدا و سوگندهاى خود را به بهاى ناچيزى مى فروشند آنان را در آخرت بهره اى نيست و خدا روز قيامت با آنان سخن نمى گويد و به ايشان نمى نگرد و پاكشان نمى گرداند و عذابى دردناك خواهند داشت.
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ ﴿۱۵۹﴾
به (بركت) رحمت الهي، در برابر آنها ( مردم) نرم (و مهربان شدي)! و اگر خشن و سنگدل بودي، از اطراف تو، پراكنده ميشدند. پس آنها را ببخش و براي آنها آمرزش بطلب! و در كارها، با آنها مشورت كن! اما هنگامي كه تصميم گرفتي، (قاطع باش! و) بر خدا توكل كن! زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد. (۱۵۹)
إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَإِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۶۰﴾
اگر خداوند شما را ياري كند، هيچ كس بر شما پيروز نخواهد شد! و اگر دست از ياري شما بردارد! كيست كه بعد از او، شما را ياري كند؟! و مؤ منان تنها بر خداوند بايد توكل كنند!
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۱۶۴﴾
به يقين خدا بر مؤمنان منت نهاد [كه] پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت تا آيات خود را بر ايشان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد قطعا پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند.
سوره جمعه آیه ﴿۲﴾
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۲﴾
اوست آن كس كه در ميان بى سوادان فرستاده اى از خودشان برانگيخت تا آيات او را بر آنان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت بديشان بياموزد و [آنان] قطعا پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند.
سوره طه آیات ﴿۷۵﴾ و ﴿۷۶﴾ و ﴿۸۲﴾
وَمَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُولَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَى ﴿۷۵﴾
و هر كه مؤمن به نزد او رود در حالى كه كارهاى شايسته انجام داده باشد براى آنان درجات والا خواهد بود .
جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاءُ مَنْ تَزَكَّى ﴿۷۶﴾
بهشتهاى عدن كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است جاودانه در آن مى مانند و اين است پاداش كسى كه به پاكى گرايد .
وَإِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ثُمَّ اهْتَدَى ﴿۸۲﴾
من كساني را كه توبه كنند و ايمان آورند و عمل صالح انجام دهند و سپس هدايت شوند ميآمرزم.
سوره نور آیه ﴿۲۱﴾ و ﴿۳۰﴾ و﴿۲۸﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَى مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۲۱﴾
اى كسانى كه ايمان آورده ايد پاى از پى گامهاى شيطان منهيد و هر كس پاى بر جاى گامهاى شيطان نهد [بداند كه] او به زشتكارى و ناپسند وامى دارد و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود هرگز هيچ كس از شما پاك نمى شد ولى [اين] خداست كه هر كس را بخواهد پاك مى گرداند و خدا[ست كه] شنواى داناست .
قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِكَ أَزْكَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ ﴿۳۰﴾
به مردان با ايمان بگو ديده فرو نهند و پاكدامنى ورزند كه اين براى آنان پاكيزه تر است زيرا خدا به آنچه مى كنند آگاه است.
فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ وَإِنْ قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْكَى لَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۲۸﴾
و اگر كسى را در آن نيافتيد پس داخل آن مشويد تا به شما اجازه داده شود و اگر به شما گفته شد برگرديد برگرديد كه آن براى شما سزاوارتر است و خدا به آنچه انجام مى دهيد داناست.
سوره احزاب آیه ﴿۳۳﴾
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا ﴿۳۳﴾
و در خانه هايتان قرار گيريد و مانند روزگار جاهليت قديم زينتهاى خود را آشكار مكنيد و نماز برپا داريد و زكات بدهيد و خدا و فرستاده اش را فرمان بريد خدا فقط مى خواهد آلودگى را از شما خاندان [پيامبر] بزدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند .
سوره مائده آیه ﴿۴۱﴾
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ وَإِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿۴۱﴾
اى پيامبر كسانى كه در كفر شتاب مى ورزند تو را غمگين نسازند [چه] از آنانكه با زبان خود گفتند ايمان آورديم و حال آنكه دلهايشان ايمان نياورده بود و [چه] از يهوديان [آنان] كه [به سخنان تو] گوش مى سپارند [تا بهانه اى] براى تكذيب [تو بيابند] و براى گروهى ديگر كه [خود] نزد تو نيامده اند خبرچينى [=جاسوسى] مى كنند كلمات را از جاهاى خود دگرگون مى كنند [و] مى گويند اگر اين [حكم] به شما داده شد آن را بپذيريد و اگر آن به شما داده نشد پس دورى كنيد و هر كه را خدا بخواهد به فتنه درافكند هرگز در برابر خدا براى او از دست تو چيزى بر نمى آيد اينانند كه خدا نخواسته دلهايشان را پاك گرداند در دنيا براى آنان رسوايى و در آخرت عذابى بزرگ خواهد بود.
سوره هود آیه ﴿۱۱۴﴾
وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ذَلِكَ ذِكْرَى لِلذَّاكِرِينَ ﴿۱۱۴﴾
و در دو طرف روز [=اول و آخر آن] و نخستين ساعات شب نماز را برپا دار زيرا خوبيها بديها را از ميان مى برد اين براى پندگيرندگان پندى است.
سوره نجم آیه ﴿۳۲﴾
الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى ﴿۳۲﴾
آنان كه از گناهان بزرگ و زشتكاريها جز لغزشهاى كوچك خوددارى مى ورزند پروردگارت [نسبت به آنها] فراخ آمرزش است وى از آن دم كه شما را از زمين پديد آورد و از همانگاه كه در شكمهاى مادرانتان [در زهدان] نهفته بوديد به [حال] شما داناتر است پس خودتان را پاك مشماريد او به [حال] كسى كه پرهيزگارى نموده داناتر است .
سوره فاطر آیه ﴿۱۸﴾
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَإِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلَى حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى إِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَمَنْ تَزَكَّى فَإِنَّمَا يَتَزَكَّى لِنَفْسِهِ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ﴿۱۸﴾
و هيچ بارب ردارنده اى بار [گناه] ديگرى را برنمى دارد و اگر گرانبارى [ديگرى را به يارى] به سوى بارش فرا خواند چيزى از آن برداشته نمى شود هر چند خويشاوند باشد [تو] تنها كسانى را كه از پروردگارشان در نهان مى ترسند و نماز برپا مى دارند هشدار مى دهى و هر كس پاكيزگى جويد تنها براى خود پاكيزگى مى جويد و فرجام [كارها] به سوى خداست.
سوره مائده آیه ﴿۶﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۶﴾
اى كسانى كه ايمان آورده ايد چون به [عزم] نماز برخيزيد صورت و دستهايتان را تا آرنج بشوييد و سر و پاهاى خودتان را تا برآمدگى پيشين [هر دو پا] مسح كنيد و اگر جنبايد خود را پاك كنيد [=غسل نماييد] و اگر بيمار يا در سفر بوديد يا يكى از شما از قضاى حاجت آمد يا با زنان نزديكى كرده ايد و آبى نيافتيد پس با خاك پاك تيمم كنيد و از آن به صورت و دستهايتان بكشيد خدا نمى خواهد بر شما تنگ بگيرد ليكن مى خواهد شما را پاك و نعمتش را بر شما تمام گرداند باشد كه سپاس [او] بداريد.
سوره توبه آیه ﴿۱۰۸﴾
لَا تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ ﴿۱۰۸﴾
هرگز در آن جا مايست چرا كه مسجدى كه از روز نخستين بر پايه تقوا بنا شده سزاوارتر است كه در آن [به نماز] ايستى [و] در آن مردانى اند كه دوست دارند خود را پاك سازند و خدا كسانى را كه خواهان پاكى اند دوست مى دارد.
سوره واقعه آیات ﴿۷۷﴾ تا ﴿۷۹﴾
إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ ﴿۷۷﴾
كه اين [پيام] قطعا قرآنى است ارجمند .
فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ ﴿۷۸﴾
در كتابى نهفته .
لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ ﴿۷۹﴾
كه جز پاكشدگان بر آن دست ندارند.
سوره نساء آیات ﴿۳۱﴾ و ﴿۴۹﴾
إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلًا كَرِيمًا ﴿۳۱﴾
اگر از گناهان بزرگي كه از آن نهي شده ايد اجتناب كنيد گناهان كوچك شما را ميپوشانيم و در جايگاه خوبي شما را وارد ميسازيم.
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا ﴿۴۹﴾
آيا به كسانى كه خويشتن را پاك مى شمارند ننگريسته اى [چنين نيست] بلكه خداست كه هر كه را بخواهد پاك مى گرداند و به قدر نخ روى هسته خرمايى ستم نمى بينند .
سوره عبس آیات ﴿۳﴾ و ﴿۷﴾
وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى ﴿۳﴾
و تو چه دانى شايد او به پاكى گرايد .
أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْرَى ﴿۴﴾
يا پند پذيرد و اندرز سودش دهد.
أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَى ﴿۵﴾
اما آن كس كه خود را بى نياز مى پندارد.
فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّى ﴿۶﴾
تو بدو مى پردازى .
وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّى ﴿۷﴾
با آنكه اگر پاك نگردد بر تو [مسؤوليتى] نيست.
سوره انعام آیات ﴿۵۶﴾ و ﴿۱۲۰﴾
قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ قُلْ لَا أَتَّبِعُ أَهْوَاءَكُمْ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِينَ ﴿۵۶﴾
بگو من از پرستش كساني كه غير از خدا ميخوانيد نهي شده ام، بگو من از هوي و هوسهاي شما پيروي نميكنم اگر چنين كنم گمراه شده ام و از هدايت يافتگان نخواهم بود.
وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا يَقْتَرِفُونَ ﴿۱۲۰﴾
گناهان آشكار و پنهان را رها كنيد زيرا كساني كه تحصيل گناه ميكنند در برابر آن مجازات خواهند شد.
سوره نحل آیه ﴿۴۲﴾
الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ ﴿۴۲﴾
آنها كساني هستند كه صبر و استقامت پيشه كردند و تنها توكلشان بر پروردگارشان است.
نفس زكيّه و انسان پاك و وارسته
سوره کهف آیه ﴿۷۴﴾ و ﴿۸۱﴾
فَانْطَلَقَا حَتَّى إِذَا لَقِيَا غُلَامًا فَقَتَلَهُ قَالَ أَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةً بِغَيْرِ نَفْسٍ لَقَدْ جِئْتَ شَيْئًا نُكْرًا ﴿۷۴﴾
پس رفتند تا به نوجوانى برخوردند [بنده ما] او را كشت [موسى به او ] گفت آيا شخص بى گناهى را بدون اينكه كسى را به قتل رسانده باشد كشتى واقعا كار ناپسندى مرتكب شدى.
فَأَرَدْنَا أَنْ يُبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِنْهُ زَكَاةً وَأَقْرَبَ رُحْمًا ﴿۸۱﴾
پس خواستيم كه پروردگارشان آن دو را به پاكتر و مهربانتر از او عوض دهد.
سوره مریم آیات ﴿۱۳﴾ و ﴿۱۹﴾
وَحَنَانًا مِنْ لَدُنَّا وَزَكَاةً وَكَانَ تَقِيًّا ﴿۱۳﴾
و [نيز] از جانب خود مهربانى و پاكى [به او داديم] و تقواپيشه بود .
قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ غُلَامًا زَكِيًّا ﴿۱۹﴾
گفت من فقط فرستاده پروردگار توام براى اينكه به تو پسرى پاكيزه ببخشم.
احادیث در باب پاکسازی اندیشه
امام علی(ع)
حتي يك لحظه مسامحه و سهل انگاري در مورد نفوس خود نكنيد كه اين سهل انگاريها در مورد نفس، شما را به راههاي تاريكي مي كشاند.« . نهج البلاغه ـ با ترجمه و شرح : فيض الاسلام ـ خطبة ۸۵ ـ ص۲۶۰- انتشارات فيض الاسلام / ۱۳۶۶»
سخن بزرگان
امام خمینی(ره)
- «تا فرصت از دست نرفته بيدار شويد،در مرحلة اوّل در مقام تهذيب و تزكية نفس و اصلاح خود بر آئيد.»
«اگر شما درس بخوانيد ممكن است عالم شويد ولي بايد بدانيد كه ميان مهذّب و عالم خيلي فاصله است. هر چه اين مفاهيم در قلب سياه و غير مهذّب انباشته گردد حجاب زيادتر مي شود، در نفسي كه مهذّب نشده علم حجاب ظلماني است ، علم نور است ولي در دل سياه دامنة ظلمت و سياهي را گستردهتر مي سازد.» « جهاد اكبرـ ص۱۸ و ۶۱ ـ امام خميني (ره) مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام ـ چهارم/ ۱۳۷۴ »
- «… حوزههاي علميه بيدار باشند، تقوا را ،تقوا را، تقوا را، نصب العين خود قرار بدهيد ـ فضلا و طلاب علوم دينيه ، تقوي، تقوي، تنزيه نفس و مجاهدة با نفس مي تواند بر يك امّت حكومت كند.» « صحيفه نور ـ ج ـ ص- ۱۰ /۱۲/ ۵۷ سازمان مدارك فرهنگي اسلامي /۱۳۶۹»
آية الله العظمي بهاءالديني (ره)
- «با تهذيب نفس علم به بار مي نشيند و ثمر مي دهد. قدرت، مفيد مي شود و خدمت، ارزش مي يابد. ارج و بهاي افراد به خود سازي، تهذيب نفس و توجه به خداست. هرچه تهذيب افزايش يابد، مشكلات و نابساماني ها آسان و قابل تحمّل مي شوند و در پي آن تائيد الهي مسائل را حل ميكند و اگر خداي نكرده اين وظيفة اصلي فراموش شد، تمامي زحمات هدر مي رود.»« حاج آقارضا بهاءالدين (ره) (آيت بصيرت) ـص ۷۳ ـ سيد حسن شفيعي ـ چاپ اوّل / ۱۳۷۵ ـ چاپ قدس»
- علم بدون تهذيب نفس، زهر است و كشندة جان و آبرو و شخصيت افراد. « حاج آقارضا بهاءالدين (ره) (آيت بصيرت) ـص ۷۳ ـ سيد حسن شفيعي ـ چاپ اوّل / ۱۳۷۵ ـ چاپ قدس»
- معارف دين و دعاها تنها با تزكيه درك مي شود. « سيري در آفاق ـ ص۲۳۹ ـ حسين حيدري كاشاني ـ‌انتشارات تهذيب/ اوّل/۱۳۸۱»
آية الله ابراهيم اميني از استادشان علامة طباطبائي، نقل كردهاند:
هنگامي كه از تبريز به قصد ادامة تحصيل علوم اسلامي به سوي نجف اشرف حركت كردم در بين راه همواره به فكر بودم كه چه درسي بخوانم، پيش چه استادي تلمّذ نمايم و چه روشي را انتخاب كنم كه مرضّي خدا باشد. وقتي به نجف رسيدم لدَيَ الوُرود رو كردم به قبّه و بارگاه اميرالمؤمنين (ع) و عرض كردم: «ياعلي! من براي ادامة تحصيل به محضر شما شرفياب شدهام ولي نمي دانم چه روشي را پيش گيرم و چه برنامهاي را انتخاب كنم از شما مي خواهم كه در آنچه صلاح است مرا راهنمائي كنيد.» منزلي اجاره كرده ودر آن ساكن شدم. در همان روزهاي اوّل، قبل از اينكه در جلسة درسي شركت كنم، ناگاه درب خانه را زدند، درب را باز كردم. ديدم يكي از علماي بزرگ است سلام كرد و داخل منزل شد. بعداز گفتگوئي كوتاه فرمودند: «كسي كه به قصد تحصيل به نجف مي آيد خوبست علاوه بر تحصيل، به فكر تهذيب و تكميل نفس خويش نيز باشد و از نفس خود غافل نماند.» اين را فرمود و حركت كرد. سخنان كوتاه و با نفوذ آن عالم ربّاني چنان در دل من اثر كرد كه برنامة آيندهام را شناختم و تا مدتي كه در نجف بودم محضر ايشان را رها نكردم و در درس اخلاقش شركت مي كردم.
حضرت آية الله مظاهري در مورد حضرت امام گفتند:
- «درس ايشان فقط تعليم و تعلّم نبود بلكه مقيّد بودند در ضمن تعليم، تهذيب هم باشد و به عبارت ديگر درس ايشان كار رسول گرامي اسلام(ص) بود كه:«وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» آنچه براي ما اعجاب انگيز و از الطاف بزرگ ايشان بود تهذيب عملي بود كه ايشان داشتند.» « سرگذشتهاي ويژه از زندگي حضرت امام خميني(ره) ج۵ـ ص۱۶۶ ـ گردآوري رضا شعر باف، انتشارات پيام آزادي ـ چاپ هشتم / ۱۳۷۴ .»
- بيش از ۱۲ سال كه شركت در دروس عالية ايشان داشته ام، در اين مدت يك عمل مكروه از ايشان نديدم. بلكه اگر شهبة مراء و جدالي، شهبه غيبت و دروغي… پيش مي آمد حالت نگراني به خوبي از ايشان نمايان مي شد. يادم نمي رود روزي امام در درس تشريف آوردند و به قدري ناراحت بودند كه نفس ايشان به شماره افتاده بود. درس نگفتند و به جاي درس نصيحت تندي نمودند و رفتند. و تب مالتي كه داشتند عود كرد و سه روز درس نيامدند. چرا؟ چون شنيده بودند يكي از شاگردان ايشان درباره يكي از مراجع غيبتي كرده بود. « سرگذشتهاي ويژه از زندگي حضرت امام خميني(ره) ج۵ـ ص۱۶۴ ـ گردآوري رضا شعر باف، انتشارات پيام آزادي ـ چاپ هشتم / ۱۳۷۴ .»
- ايشان بعد از فوت آية الله العظمي بروجردي (ره) براي فرار از مطرح شدن نام ايشان به عنوان مرجع تقليد خصوصاً در بين مردمي كه از شهرستانها مي آمدند از منزل خارج نشدند و تنها پانزده روز بعد از وفات ايشان با اصرار شاگردان، بعد از اينكه فاتحه از طرف خيلي از بزرگان گرفته شد، آن هم در جمع طلاب مشهد، فاتحه برگزار كردند و به مسئول اعلان جلسه تذكّر اكيد دادند كه از اعلام نام ايشان خـودداري نمايد.« سرگذشتهاي ويژه از زندگي حضرت امام خميني(ره) ج۵ـ ص۸۶ ـ گردآوري رضا شعر باف، انتشارات پيام آزادي ـ چاپ هشتم / ۱۳۷۴ .»
آیت الله بهجت(ره)
آية الله بهجت در جواب اين سؤال كه آيا براي تهذيب نفس مي توانيم به دستوراتي كه از بزرگان رسيده، مثل مرحوم بيد آبادي (ره) عمل نمائيم؛ فرمودند: مرحوم بيد آبادي و بزرگان ديگر براي اسلام زحمات زيادي كشيدند ولي هر كدام از يك راه افراد را به سوي خدا مي بردند ولي من راهم اين است كه دستورات العمل فقط در يك چيز جمع شده، در يك كلمة خيلي كوچك _خيلي كوچك و آن «ترك گناه» است ولي فكر نكن ترك گناه چيز ساده اي است. گاهي خيلي مشكل است و تمام دستورات خودش بعداً مي آيد، ترك گناه مانند چشمهاي است كه همه چيز را خود به همراه دارد.
اشعار در باب پاکسازی اندیشه
آینهٔ دل چون شود صافی و پاک نقشها بینی برون از آب و خاک
هم ببینی نقش و هم نقاش را فرش دولت را و هم فراش را « مولوی »
تا نگردی پاکدل چون جبرئیل گرچه گنجی درنگنجی در جهان
رخت بر بند و برس در کاروان آدمی چون کشتی است و بادبان « مولوی »
ای نشسته تو در این خانه پرنقش و خیال خیز از این خانه برو رخت ببر هیچ مگو « مولوی »
آدمی چون کشتی است و بادبان تا کی آرد باد را آن بادران
باز سوگندان بدادش کای کریم گیر فرزندان بیا بنگر نعیم « مولوی »
این جهان زندان و ما زندانیان حفره‌کن زندان و خود را وا رهان « شمس »
آدمی مخفیست در زیر زبان این زبان پرده‌ست بر درگاه جان
چونک بادی پرده را در هم کشید سر صحن خانه شد بر ما پدید
کاندر آن خانه گهر یا گندمست گنج زر یا جمله مار و کزدمست
یا درو گنجست و ماری بر کران زانک نبود گنج زر بی پاسبان « مولوی »
در عشق سلیمانی من همدم مرغانم هم عشق پری دارم هم مرد پری خوانم
هر کس که پری خوتر در شیشه کنم زودتر برخوانم افسونش حراقه بجنبانم
زین واقعه مدهوشم باهوشم و بی‌هوشم هم ناطق و خاموشم هم لوح خموشانم
فریاد که آن مریم رنگی دگر است این دم فریاد کز این حالت فریاد نمی‌دانم
زان رنگ چه بی‌رنگم زان طره چو آونگم زان شمع چو پروانه یا رب چه پریشانم
گفتم که مها جانی امروز دگر سانی گفتا که بر او منگر از دیده انسانم
ای خواجه اگر مردی تشویش چه آوردی کز آتش حرص تو پردود شود جانم
یا عاشق شیدا شو یا از بر ما واشو در پرده میا با خود تا پرده نگردانم
هم خونم و هم شیرم هم طفلم و هم پیرم هم چاکر و هم میرم هم اینم و هم آنم
هم شمس شکرریزم هم خطه تبریزم هم ساقی و هم مستم هم شهره و پنهانم « مولوی »
یا رب این پرده پندار که در دیده ماست بازکن تا که ببینم همه عالم نور است «امام خمینی (ره) »
الا یا ایها الساقی زمی پر ساز جامم را که از جانم فرو ریزد هوای ننگ و نامم را
از آن می ریز در جامم که جانم را فنا سازد برون سازد ز هستی هسته نیرنگ و دامم را
از آن می ده که جانم را ز قید خود رها سازد بخود گیرد زمامم را فرو ریزد مقامم را
از آن می ده که در خلوتگه رندان بی حرمت بهم کوبد سجودم را بهم ریزد قیامم را
نبودی در حریم قدس گلرویان میخانه که از هر روزنی آیم گلی گیرد لجامم را
روم در جرگه پیران از خود بی خبر شاید برون سازد از جانم همی افکار خامم را
تو ای پیک سبک باران دریای عدم از من بدریادار آن دادی رسان مدح و سلامم را
بساغر خستم کردم این عدم اندر عدم نامه به پیر صومعه بر گو به بین حسن ختامم را « امام خمینی ( ره ) »
در درگه ما دوستی یک دله کن هر چیز که غیرماست آنرا یله کن
یک صبح به اخلاص بیا بر در ما گر کار تو بر نیامد آنگه گله کن « ابوسعید ابوالخیر»
در میان بحر گردون مانده‌ام وز درون پرده بیرون مانده‌ام
بنده را زین بحر نامحرم برآر تو درافکندی مرا تو هم برآر
نفس من بگرفت سر تا پای من گر نگیری دست من ای وای من
جانم آلودست از بیهودگی من ندارم طاقت آلودگی
یا ازین آلودگی پاکم بکن یا نه در خونم کش و خاکم بکن
خلق ترسند از تو من ترسم ز خود کز تو نیکو دیده‌ام از خویش بد
مرده‌ای‌ام می‌روم بر روی خاک زنده گردان جانم ای جانبخش پاک
مؤمنو کافر به خون آغشته‌اند یا همه سرگشته یا برگشته‌اند
گر بخوانی این بود سرگشتگی ور برانی این بود برگشتگی
پادشاها دل به خون آغشته‌ام پای تا سر چون فلک سرگشته‌ام
گفته‌ای من با شماام روز و شب یک نفس فارغ مباشید از طلب
چون چنین با یکدگر همسایه‌ایم تو چو خرشیدی و ما هم سایه‌ایم
چه بود ای معطی بی‌سرمایگان گر نگه داری حق همسایگان
با دلی پر درد و جانی با دریغ ز اشتیاقت اشک می‌بارم چو میغ
گر دریغ خویش برگویم ترا گم بباشم تا به کی جویم ترا
ره برم شو زان که گم راه آمدم دولتم ده گرچه بی‌گاه آمدم
هرکه در کوی تو دولت یار شد در تو گم گشت وز خود بی‌زار شد
نیستم نومید و هستم بی‌قرار بوک درگیرد یکی از صد هزار « عطار »
تا کی زجهان پر گزند اندیشه تا چند زجان مستمند اندیشه
آن کز تو توان ستد همین کالبدست یک مزبله گو مباش چند اندیشه « ابوسعیدابوالخیر»
افسوس که عمر رفت بر بیهوده هم لقمه حرام و هم نفس آلوده
فرموده‌ی ناکرده پشیمانم کرد افسوس ز کرده‌های نافرموده « ابوسعیدابوالخیر»
چون باز سفید در شکاریم همه با نفس و هوای نفس یاریم همه
گر پرده ز روی کارها بر گیرند معلوم شود که در چه کاریم همه « ابوسعیدابوالخیر»